Silan
Kahverengi
Beyaz
Lületaşı
Ev, iş yeri gibi tüm yapılarda kullanılan boya seçiminde sadece renk ve yapıya değil içeriğe de dikkat etmek gerekir. Boya içeriğini kontrol ederken dikkat edilmesi gereken etkenlerden biri de VOC değeridir. Uçucu organik bileşikler olarak da bilinen VOC, boyaların kimyasal yapısında bulunan ve çevreye salınabilen maddeleri ifade eder. Hem sağlık hem de çevre açısından önemli bir konu olan VOC değeri nedir, VOC ölçümü nasıl yapılır ve etkileri nelerdir öğrenmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
VOC'nin açılımı, “Volatile Organic Compounds” olup Türkçe'de “Uçucu Organik Bileşikler” anlamına gelmektedir. Bu bileşikler, kimyasal olarak kolayca buharlaşabilen ve havaya karışabilen organik maddelerden oluşur. Boyalar, vernikler ve yapıştırıcılar gibi ürünlerin yapısında bulunan VOC, buharlaştığında çevreye kimyasal bileşenler yayarak sağlık ve çevre üzerinde etkiler yaratabilir. Bu nedenle boyalardaki VOC değeri büyük öneme sahiptir.
Çeşitli endüstriyel ve evsel ürünlerde bulunan uçucu organik bileşikler, uzun vadede bazı etkilere yol açabilir. Bu nedenle hangi ürünlerin VOC değerinin yüksek olduğunu bilmeniz önemlidir. Boya, yapıştırıcı, vernik, temizlik ürünleri ve dezenfektanlar; VOC değerine sahip ürünler arasında yer alır. Peki, VOC değerini yükselten bileşikler nelerdir?
Yaygın VOC bileşikleri arasında toluen, benzen, ksilen ve etilbenzen gibi maddeler yer alır. Bu bileşiklerin her biri buharlaşma özellikleri nedeniyle havayı kirleten birikmelere yol açarak uzun vadede çeşitli olumsuz etkilere sebep olur. Bu olumsuz etkilerin önüne geçmek için VOC içeriği düşük veya VOC'siz ürünler tercih etmek önemlidir. Böylelikle daha sağlıklı ve çevre dostu bir ortam yaratmak mümkün hale gelir.
VOC değerinin en yüksek olduğu ürünlerden biri boyalardır. Boyada VOC değeri, boyanın içerisinde yer alan uçucu organik bileşiklerin miktarını ifade eder. Litre başına gram şeklinde bir ölçümü olan boyada VOC değerinin yüksek olması boyanın kuruma sürecinde daha fazla kimyasalın açığa çıkması demektir. Bu bileşiklerin solunması, çevreye olan etkilerinin yanı sıra sağlığa etkileriyle de bilinir.
Sağlık açısından güvenilir olan VOC değeri su bazlı iç cephe boyaları için 30 g/L’nin altında olan boyalarla sağlanabilir. VOC değeri bu şekilde olan boyalar, iç mekan kullanımları açısından idealdir. VOC değeri düşük boyalar, hava kalitesine olumlu katkı sağladığı gibi aynı zamanda çevreye de daha az zarar verir. Dolayısıyla boya seçimi yaparken mutlaka VOC değeri düşük olanları tercih etmelisiniz.
VOC ölçümü, hem boya gibi ürünlerin içeriğindeki uçucu organik bileşiklerin miktarını belirlemek hem de iç mekan havasındaki VOC seviyesini ölçmek için yapılır. Her ikisi için ölçüm yöntemleri birbirinden farklıdır. Boya ve benzeri ürünlerde VOC miktarı çoğunlukla laboratuvarlarda yapılan testlerle belirlenir. Ürün numuneleri buharlaşma testine tabi tutulur ve çıkan organik bileşiklerin miktarı özel cihazlarla ölçülür. Bu işlem esnasında aynı zamanda gaz kromatografisi gibi yöntemler kullanılır ve uçucu bileşiklerin türü gibi bilgiler de analiz edilir. Testler sonucunda gram cinsinden VOC değeri belirlenir.
Bir diğer VOC ölçümü, iç mekan havasından gerçekleştirilir. Bu ölçüm hem çevresel hem de sağlıksal açıdan önemlidir. Özellikle hamile, emziren anne, bebek, kronik rahatsızlığı bulunan kişiler gibi risk gruplarının yer aldığı iç mekanlarda hava kalitesinin düzenli takip edilmesi gerekir.
Bu ölçümler sayesinde mekan hava kalitesini değerlendirmeniz mümkün hale gelir. Değerlerin yüksek olması durumunda havalandırmayı veya düşük VOC içeren ürünleri tercih etmeyi deneyebilirsiniz. Özellikle iç mekan havasında VOC seviyelerini düşük tutmak sağlıklı ortam yaratabilmek adına oldukça önemli. Dolayısıyla kullandığınız ürünlere dikkat etmeli ve ortamı sık sık havalandırmalısınız.
Uçucu organik bileşikler, hem insan sağlığı hem de çevre açısından çeşitli etkilere sahiptir. Yoğun maruz kalma durumunda ortaya çıkabilecek bazı etkiler şunlardır:
Bunlara ek olarak bulantı ve baş dönmesi gibi etkiler de ortaya çıkabilir.
VOC'nin sağlığın yanı sıra çevresel etkileri de vardır. Bu etkileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
Çağımızda yaşanan küresel ısınma, iklim değişikliği, ekosistemlerde bozulma gibi pek çok problemin nedenlerinden biri de VOC değeri yüksek ürünlerin kullanılmasıdır. Bu nedenle insanların bu konuda bilinçlendirilmesi ve değeri düşük ürünlerin tercih edilmesi önemli. Üreticilerin de VOC değeri düşük ürünler üretmeleri gereklidir. Böylece VOC bileşiklerinin havaya karışmasının, çevreye ve sağlığa olumsuz etkiler yaratmasının önüne geçilebilir. Dolayısıyla da iç mekan hava kalitesini artırma mümkün hale gelir.
Son zamanlarda VOC içeriği düşük olan sağlığa duyarlı boya çeşitleri daha fazla üretiliyor. Bunun nedeni, VOC'nin olumsuz etkilerinin çok daha iyi anlaşılmış olması. Zararlı gaz salınımı yapmayan bu boyalar, boyama işlemi sırasında ve sonrasında zararlı kimyasalların buharlaşmasının önüne geçer. Zaten içlerinde buharlaşarak risk oluşturacak herhangi bir içerik yer almaz. VOC değeri düşük boyalar herkes için sağlıklı ortamlar oluştursa da özellikle çocuklar, yaşlılar, astım, alerji ve solunum rahatsızlıkları olanlar için daha verimlidir.
Havadaki toksik bileşikleri azaltan ve daha temiz yaşam alanı sağlayan sağlığa duyarlı boyalar, boyama sürecinde rahatsız edici kimyasal kokular da yaymaz. Böylece ortam, uygulama sonrasında daha hızlı kullanıma hazır hale gelir. Çevreye zarar vermeyen formülleri sayesinde VOC içermeyen boyalar sürdürülebilirliğe de katkı sunar.
VOC içermeyen Filli Boya'nın Momento Life iç cephe boyası, ortamın hava kalitesine olumlu etkileriyle öne çıkar. Doğal hammaddelerle üretilmesi sayesinde güvenle kullanılabilir. Üstelik yüzeyle bütünleşme kabiliyeti de son derece yüksek olduğu için uygulaması kolaydır. Siz de hem çevreye hem de iç mekanınızın havasına olumlu katkılar sağlayacak boyalar arıyorsanız Filli Boya'nın Momento Life ürünlerine göz atabilirsiniz.
